Konsultacje branżowe w sprawie Dyrektywy ELV

Stowarzyszenie EKO-AUTO jako organizacja branżowa uczestniczyła w konsultacjach organizowanych przez Komisję Europejską w celu dokonania analizy i zmian Dyrektyw związanych z recyklingiem samochodów w tym Dyrektywy 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji. Omawiane zagadnienia dotyczyły planowanych zmian i propozycji dotyczących systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Podkreślono, że Dyrektywa zawiera obecnie pewne elementy rozszerzonej odpowiedzialności producenta, ale nie uwzględnia ogólnych minimalnych wymogów dotyczących systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, określonych w art. 8a dyrektywy ramowej w sprawie odpadów.

Są również przeprowadzane analizy odnośnie poszerzenia zakresu Dyrektywy o pojazdy o masie powyżej 3,5 Mg oraz motocykli. Komisja Europejska analizuje czy luka w systemie pojazdów wycofanych z eksploatacji wymaga włączenia pojazdów ciężarowych oraz motocykli do systemu zbierania i przetwarzania. Zakłada się zmniejszenie zakresu działalności szarej strefy poprzez włączanie kolejnych grup pojazdów do systemu.

Dużo uwagi poświęcono kwestii poddawania recyklingowi coraz większej ilości elementów z tworzyw sztucznych oraz włączania w recykling elementów powstałych z demontażu, a nie tylko z produkcji części zawierających tworzywa sztuczne. Zakłada się, że ten element demontażu pojazdów będzie miał coraz większe znaczenie w świetle ewentualnego wyznaczania nowych celów w zakresie poziomów odzysku, recyklingu czy ponownego użycia.
Dużym problemem jest fakt, że istotna część elementów pojazdów trafia do strzępiarki pogarszając jakość surowca przekazywanego do dalszego zagospodarowania. Rozważania Komisji Europejskiej skupiają się na wprowadzeniu mechanizmów pozwalających na jak największe eliminowanie elementów niebezpiecznych i elementów zawierających tworzywa sztuczne w pojazdach wycofanych z eksploatacji, które trafiają do strzępienia.

Stowarzyszenie EKO-AUTO zaznaczyło, że takie działania są jak najbardziej zgodne z ideą recyklingu wysokiej jakości, ale wiążą się ze zwiększeniem kosztów przetwarzania pojazdów.

W ramach konsultacji prezes Jakub Smakulski zaproponował wprowadzenie systemów wspomagających sprzedaż oryginalnych używanych części zamontowanych w pojazdach wycofanych z eksploatacji i równocześnie nadających się do ponownego użycia. Wskazał, że dobrym kierunkiem jest wskazywanie podmiotom naprawiającym pojazdy lub podmiotom zajmującym się rozliczaniem szkód, wskazywanie elementów z demontażu do zamontowywania w pojazdach w pierwszej kolejności. Rozwiązania takie są już stosowane m. in. w Szwecji lub we Francji.

W planie działania Unii Europejskiej dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym wzywa się do przeglądu prawodawstwa UE dotyczącego pojazdów wycofanych z eksploatacji. Działania organów Unii Europejskiej skupiają się na analizie systemu obiegu zamkniętego w branży motoryzacyjnej. Należy zaznaczyć, że niektórzy producenci pojazdów badają w jaki sposób mogą wdrożyć zasady obiegu zamkniętego w branży. Nie pozostanie to bez wpływu na branżę recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Rozważane są działania takie jak: wykorzystywanie tworzyw sztucznych i tekstyliów pochodzących z recyklingu lub regeneracja i ponowne użycie wybranych części pojazdu lub części składowych. Będzie to miało również wpływ na proces projektowania pojazdu i poszczególnych jego elementów. Rozważa się promowanie postaw sprzyjających projektowaniu pojazdów w taki sposób, aby w większym stopniu niż dotychczas były stosowane procesy obiegu zamkniętego oraz eliminowanie odpadów. Dużym wyzwaniem dla branży jest wprowadzenie lub rozpowszechnienie idei ekoprojektowania produktów. Rozważa się zwiększenie udziału kompozytowych tworzyw sztucznych, włókien węglowych i materiałów wzmacnianych włóknami. Stosowanie tego rodzaju technologii wymuszać będzie również stosowanie recyklingu „wysokiej jakości”.

W konsultacjach wzięło udział wiele organizacji i podmiotów z krajów Unii Europejskiej. Największy udział w konsultacjach miały organizacje branżowe (ponad 31%) oraz przedstawiciele przedsiębiorstw związanych z branżą motoryzacyjną (32%). Największe zainteresowanie tematem wykazali przedstawiciele Niemiec (20%), Belgii (20%) i Francji (11%).