Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Agnieszka Majewska skierowała pismo do Ministry Pauliny Henning-Kloski w sprawie czasu trwania postępowań administracyjnych w sprawach o wydanie zezwoleń na zbieranie i przetwarzanie odpadów, prowadzonych zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, co może stanowić zagrożenie dla terminu określonego w art. 226a ust. 1 ustawy o odpadach.
Interwencja została podjęta m. in. z inicjatywy Stowarzyszenia EKO-AUTO. Na spotkaniu w grudniu 2024 roku prezes Jakub Smakulski podkreślał, że termin obowiązywania zezwoleń (31 grudnia 2025 roku) wskazany w ustawie nie pozwoli na zakończenie wszystkich postępowań prowadzonych dla stacji demontażu pojazdów i skupów złomu. Podczas spotkania zwrócono się z prośbą do przedstawicieli Ministerstwa Środowiska i Klimatu o podjęcie natychmiastowych działań w celu uniknięcia zagrożenia utraty zezwoleń i pozwoleń. Prezes Jakub Smakulski podczas bezpośrednich rozmów w kwietniu br. oraz wcześniej kierowanych pism podkreślał, że czasu na zmianę przepisów jest bardzo mało. Poniżej przedstawiamy kopię pisma
Stowarzyszenie EKO-AUTO zostało poproszone o przeanalizowanie projektu i przedstawienie swojego stanowiska dotyczącego Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie katalogu danych gromadzonych w centralnej ewidencji pojazdów. Zespół ekspertów zweryfikował planowane zmiany i poddał konsultacji specjalistom oraz członkom Stowarzyszenia. Stanowisko branży zostało przekazane Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców p. Agnieszce Majewskiej.
15 kwietnia 20225 roku prezes Jakub Smakulski reprezentował branżę recyklingu w pracach Komisji Sejmowej do Spraw Deregulacji. Przedmiotem prac był pakiet deregulacyjny zawarty w druku sejmowym nr 1108. Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie uproszczeń odnoszących się do działalności gospodarczej na etapie rozpoczynania działalności przez przedsiębiorcę oraz rozwoju jego przedsiębiorstwa w kolejnych latach. Omawiane były zagadnienia związane z prowadzeniem postępowań administracyjnych. Zaproponowano wzmocnienie elementów postępowań takich jak mediacje. Z przeprowadzonej oceny skutków regulacji wynika, że mediacje, mimo ich zalet, nie stały się szeroko stosowanym narzędziem w sprawach administracyjnych. W najbliższym czasie zostanie ocenione czy ten element wpłynie na przyspieszenie postępowań administracyjnych czy tez na ich wydłużenie.
Serdecznie dziękujemy za udział w webinarze zorganizowanym dla członków Stowarzyszenia EKO-AUTO podsumowującym aktualności w branży, który odbył się dziś online. Chcemy zapewnić naszym członkom dostęp do bieżących, wartościowych informacji wpływających na prowadzoną przez nich działalność gospodarczą.
Prezes Jakub Smakulski podczas spotkania z panią Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, Agnieszką Majewską w dniu 3 kwietnia 2025 roku zwrócił się z prośbą o możliwe szybką interwencję w zakresie zmiany art. 226a ustawy o odpadach. Wskazał na zagrożenie utraty pozwoleń i zezwoleń przez przedsiębiorców zajmujących się przetwarzaniem pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz przetwarzaniem innych rodzajów odpadów. Pani Rzecznik zapewniła, że podejmie niezwłoczne działania w celu ochrony małych i średnich przedsiębiorców.
Posiedzenie zespołu ds. Recyklingu i gospodarki odpadami dotyczące Rozszerzonej Odpowiedzialność Producenta odbyło się 3 kwietnia 2025 roku. Dyskusja skupiła się na temacie modelu proponowanym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawionego na posiedzeniu Komisji Sejmowej ds. monitorowania gospodarki odpadami w dniu 18 marca br. Prezes Smakulski podkreślił, że nie możemy jeszcze rozmawiać o konsekwencjach wprowadzenia ROP, ponieważ nie znamy szczegółowych rozwiązań, a tylko ogólne założenia. Ważne jest, aby w tym systemie nie stracili recyklerzy oraz zbierający odpady, ponieważ oni będą dźwigać ciężar osiągnięcia poziomów odzysku i recyklingu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej sprawdził się w poprzednich latach jako podmiot zajmujący się przyjmowaniem i redystrybuowaniem środków przeznaczonych na dofinansowanie recyklingu.
W drugiej części posiedzenia została podniesiona sprawa art. 226a ustawy o odpadach. Podmioty zajmujące się przetwarzaniem i zbieraniem odpadów, które złożyły wnioski w terminie ponad 3 miesięcy przed datą zakończenia pozwolenia lub zezwolenia mogą utracić licencje jeżeli ich sprawy nie zostaną zakończone do 31 grudnia 2025 roku. Stowarzyszenie EKO-AUTO już w zeszłym roku na spotkaniu z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska zwracało uwagę na problem.
Z racji długotrwałego procesu legislacyjnego zwrócono się z wnioskiem o niezwłoczną zmianę przepisu aby wszyscy przedsiębiorcy mogli uzyskać decyzje i prowadzić dalej swoją działalność w sposób legalny. Przewodniczący Zespołu, Pan Karol Wójcik zobowiązał się do pilnej interwencji w tej sprawie i przekazaniu materiałów pani Rzecznik Agnieszce Majewskiej.
Marszałkowie województw, stacje demontażu pojazdów i punkty zbierania pojazdów będą zasilać Centralną Ewidencję Pojazdów o nowe dane dotyczące zezłomowanych pojazdów oraz stacji i punktów, które się tym zajmują. Projektowana nowelizacja rozporządzenia ministra cyfryzacji uzupełnia też katalog danych gromadzonych w ewidencji o nowe informacje na potrzeby Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS.
Zgodnie z projektem w Centralnej Ewidencji Pojazdów ewidencji w ramach danych o demontażu pojazdu lub przyjęciu niekompletnego pojazdu mają pojawić się informacje w zakresie:
obywatelstwa właściciela pojazdu zamieszczonego w zaświadczeniu, jeżeli dotyczy,
masy pojazdu wycofanego z eksploatacji, o której mowa w art. 3 pkt 2a ustawy z 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
informacji, czy dane o demontażu zostały przekazane do ewidencji na podstawie art. 80bc ustawy,
imienia i nazwiska osoby, która wydała zaświadczenie o demontażu pojazdu,
informacji o unieważnieniu dowodu rejestracyjnego, pozwolenia czasowego, tablic rejestracyjnych oraz znaków legalizacyjnych,
serii i numeru dowodu rejestracyjnego albo pozwolenia czasowego albo rodzaju i numeru dokumentu potwierdzającego dane zawarte w dowodzie rejestracyjnym,
informacji o utracie dowodu rejestracyjnego albo pozwolenia czasowego.
Czytaj więcej na Prawo.pl: Źródło: https://www.prawo.pl/samorzad/dane-o-zdemontowanych-pojazdach-w-centralnej-ewidencji-pojazdow,532305.html [dostęp 03.04.2025]
Komisja nałożyła karę pieniężną15 głównych producentów samochodów i Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów (ACEA) łącznie około 458 mln euro za udział w długotrwałym kartelu dotyczącym recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Mercedes-Benz nie został ukarany grzywną, ponieważ ujawnił kartel Komisji w ramach programu łagodzenia kar. Wszystkie firmy przyznały się do udziału w kartelu i zgodziły się na ugodę.
Pojazd wycofany z eksploatacji (’ELV’) to samochód, który nie nadaje się już do użytku z powodu wieku, zużycia lub uszkodzenia. Pojazdy te są demontowane i przetwarzane w celu recyklingu, odzysku i utylizacji.
Celem jest minimalizacja odpadów i odzyskiwanie cennych materiałów, takich jak metal, plastik i szkło.Aby jeszcze bardziej wesprzeć ambicje UE w zakresie dekarbonizacji i recyklingu, Komisja zaproponowała dziś środek elastyczności , który pomoże producentom w przestrzeganiu ich celów dotyczących emisji CO2 w latach 2025–2027 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych. Zaproponowała również, w ramach przeglądu śródokresowego polityki spójności UE , finansowanie zachęt do wdrażania infrastruktury ładowania. Na koniec Komisja rozpoczęła badanie faktów na temat tego, w jaki sposób europejskie przedsiębiorstwa pozyskują i poddają recyklingowi niektóre kluczowe surowce, aby wesprzeć większą współpracę przemysłu w tej dziedzinie zgodnie z przepisami UE dotyczącymi konkurencji.
Naruszenie
Śledztwo Komisji wykazało, że przez ponad 15 lat 16 największych producentów samochodów (w tym Mercedes, który nie został ukarany grzywną) i ACEA zawierali porozumienia antykonkurencyjne i stosowali uzgodnione praktyki związane z recyklingiem pojazdów wycofanych z eksploatacji.
W szczególności Komisja ustaliła, że strony działały w zmowie w dwóch kwestiach:
zgodzili się nie płacić rozbiórkom samochodów za przetwarzanie pojazdów wycofanych z eksploatacji. W szczególności zgodzili się uważać recykling pojazdów wycofanych z eksploatacji za wystarczająco dochodowy biznes, a zatem nie wynagradzać rozbiórkom samochodów za ich usługi (tzw. strategia „Zero-Treatment-Cost”). Firmy dzieliły się również poufnymi informacjami handlowymi na temat swoich indywidualnych umów z rozbiórkami samochodów i koordynowały swoje zachowanie wobec rozbiórkowców; zgodzili się nie promować, ile ELV można poddać recyklingowi, odzyskać i ponownie wykorzystać oraz ile materiałów pochodzących z recyklingu jest wykorzystywanych w nowych samochodach. Ich celem było uniemożliwienie konsumentom brania pod uwagę informacji o recyklingu przy wyborze samochodu, co mogłoby zmniejszyć presję na firmy, aby wyszły poza wymogi prawne. Zgodnie z dyrektywą 2000/53/WE w sprawie pojazdów ELV, ostatni właściciel pojazdu ELV musi mieć możliwość bezpłatnej utylizacji pojazdu za pośrednictwem firmy zajmującej się demontażem, a w razie potrzeby producenci samochodów są zobowiązani do poniesienia kosztów. Ponadto konsumenci muszą być informowani o wydajności recyklingu nowych samochodów.
Śledztwo wykazało, że ACEA była pośrednikiem w kartelu, ponieważ zorganizowała liczne spotkania i kontakty między producentami samochodów zaangażowanymi w kartel.
Śledztwo Komisji ujawniło istnienie pojedynczego i ciągłego naruszenia w Europejskim Obszarze Gospodarczym („EOG”), trwającego ponad 15 lat, od 29 maja 2002 r. do 4 września 2017 r . Poniższa tabela przedstawia szczegółowo firmy zaangażowane w naruszenie i czas trwania zaangażowania każdej firmy:
Firma
Start
Koniec
BMW
29 maja 2002
4 września 2017
Bród
29 maja 2002
4 września 2017
Honda
29 maja 2002
4 września 2017
Hyundai / Kia
2 marca 2006
4 września 2017
Jaguar Land Rover
23 września 2008
4 września 2017
– Tata jako rodzic
23 września 2008
4 września 2017
Mazda
13 września 2006
4 września 2017
– Ford jako rodzic
13 września 2006
18 listopada 2008
Mercedes-Benz
29 maja 2002
4 września 2017
Mitsubishi
29 maja 2002
4 września 2017
Opel
29 maja 2002
4 września 2017
– General Motors jako spółka dominująca
10 lipca 2009
31 lipca 2017
Renault / Nissan
29 maja 2002
4 września 2017
Gwiezdny
29 maja 2002
4 września 2017
Suzuki
29 maja 2002
4 września 2017
Toyota
29 maja 2002
4 września 2017
Volkswagen
29 maja 2002
4 września 2017
Volvo
29 maja 2002
4 września 2017
– Ford jako rodzic
29 maja 2002
2 sierpnia 2010
– Geely jako rodzic
3 sierpnia 2010
4 września 2017
TO
29 maja 2002
4 września 2017
Komisja koordynowała swoje dochodzenie z UK Competition and Markets Authority („CMA”). Dzisiaj CMA również przyjęła decyzję dotyczącą tej samej praktyki w przypadku naruszeń brytyjskiego prawa konkurencji.
Grzywny
Grzywny ustalono na podstawie wytycznych Komisji z 2006 r. w sprawie grzywien . Ustalając grzywny, Komisja wzięła pod uwagę różne elementy, w tym liczbę samochodów objętych naruszeniem, charakter naruszenia, jego zakres geograficzny i czas trwania. Ustalając grzywnę, Komisja wzięła również pod uwagę mniejszy udział w naruszeniu Hondy, Mazdy, Mitsubishi i Suzuki. Przyznała również obniżkę Renault, ponieważ dowody wykazały, że Renault wyraźnie poprosiło o zwolnienie z umowy o niereklamowaniu wykorzystania materiałów pochodzących z recyklingu w nowych samochodach.
Mercedes-Benz uzyskał pełną nietykalność za ujawnienie kartelu, co pozwoliło mu uniknąć kary pieniężnej w wysokości około 35 milionów euro;
Stellantis (w tym Opel), Mitsubishi i Ford skorzystały ze zmniejszenia grzywny za współpracę z Komisją. Wysokość przyznanej redukcji zależy od czasu współpracy, a także od dowodów przedstawionych przez nie w celu udowodnienia istnienia kartelu. Wszystkie trzy otrzymały maksymalną redukcję przewidzianą w Powiadomieniu o łagodzeniu kar w przypadku wielu wnioskodawców o łagodzenie kar.
Ponadto, zgodnie z Obwieszczeniem ugodowym Komisji z 2008 r. , Komisja obniżyła grzywny nałożone na wszystkie strony o 10%, ponieważ przyznały się do udziału w kartelu i swojej odpowiedzialności.
Grzywna ACEA, za jej rolę ułatwiającą, jest ustalana jako ryczałt. Grzywna bierze pod uwagę, że wszyscy producenci samochodów, którzy są członkami ACEA, zostali ukarani indywidualnie.
Podział grzywien nałożonych na każdą ze stron przedstawia się następująco:
Firma
Redukcja na podstawie zawiadomienia o łagodzeniu kar
Cienki
Mercedes-Benz
100%
0€
Gwiezdny
50%
74 934 000 euro
Mitsubishi
30%
€4 150 000
Bród
20%
€41 462 000
BMW
24 587 000 euro
Honda
5 040 000 euro
Hyundai / Kia
11 950 000 euro
Jaguar Land Rover / Tata
1 637 000 euro
Mazda
5 006 000 euro
– W tym solidarnie z Fordem
1 034 000 euro
Renault / Nissan
81 461 000 euro
Opel
50%
24 530 000 euro
– W tym solidarnie z GM
13 659 000 euro
Wyłącznie GM
17 075 000 euro
Suzuki
5 471 000 euro
Toyota
23 553 000 euro
Volkswagen
127 696 000 euro
Volvo
8 890 000 euro
– W tym solidarnie z Fordem
€3 901 000
– W tym solidarnie z Geely
€4 419 000
TO
500 000 euro
Tło
Artykuł 101 TFUE i art. 53 Porozumienia EOG zakazują porozumień i innych ograniczających praktyk biznesowych, które mogą wpływać na handel i uniemożliwiać lub ograniczać konkurencję na jednolitym rynku.
Dochodzenie Komisji zostało wszczęte w odpowiedzi na wniosek złożony przez Mercedes-Benz we wrześniu 2019 r. na podstawie zawiadomienia Komisji o łagodzeniu kar z 2006 r . Po przeprowadzeniu kontroli w marcu 2022 r . nastąpiły kolejne wnioski o łagodzenie kar złożone przez Stellantis, Mitsubishi i Ford.
Procedura ugody w przypadku karteli została wprowadzona w czerwcu 2008 r . W ramach ugody w sprawie kartelu strony przyznają się do udziału w kartelu i do odpowiedzialności za niego. Akceptują również maksymalną kwotę grzywny, którą Komisja zamierza nałożyć. Ugody w sprawie karteli opierają się na rozporządzeniu 1/2003 i pozwalają Komisji na stosowanie uproszczonej i skróconej procedury. Jest to korzystne dla konsumentów i podatników, ponieważ obniża koszty. Jest to również korzystne dla egzekwowania przepisów antymonopolowych, ponieważ uwalnia zasoby. Wreszcie same strony korzystają z szybszych decyzji i 10% redukcji grzywien. Dzisiejsza decyzja jest 43. ugodą od czasu wprowadzenia tej procedury w przypadku karteli.
Program łagodzenia kar
Program łagodzenia kar Komisji daje firmom możliwość ujawnienia swojego udziału w kartelu i współpracy z Komisją podczas dochodzenia. Udany wnioskodawca o łagodzenie kar albo całkowicie uniknie potencjalnie wysokiej grzywny, albo otrzyma znaczną jej redukcję. Więcej informacji na temat programu łagodzenia kar Komisji, w tym dokument z najczęściej zadawanymi pytaniami , można znaleźć tutaj .
Narzędzie dla sygnalistów
Komisja stworzyła narzędzie, które ma ułatwić osobom lub firmom powiadamianie jej o zachowaniach antykonkurencyjnych, przy jednoczesnym zachowaniu anonimowości. To narzędzie chroni anonimowość sygnalistów za pomocą specjalnie zaprojektowanego zaszyfrowanego systemu wiadomości, który umożliwia dwustronną komunikację. Narzędzie jest dostępne za pośrednictwem tego łącza .
Pozew o odszkodowanie
Każda osoba lub firma dotknięta antykonkurencyjnym zachowaniem opisanym w tej sprawie może wnieść sprawę do sądów państw członkowskich i domagać się odszkodowania. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i rozporządzenie Rady 1/2003 potwierdzają, że w sprawach przed sądami krajowymi decyzja Komisji stanowi wiążący dowód, że zachowanie miało miejsce i było nielegalne. Nawet jeśli Komisja nałożyła grzywnę na zainteresowane firmy, odszkodowania mogą zostać przyznane przez sądy krajowe bez zmniejszania ich z tytułu grzywny nałożonej przez Komisję.
„Dzisiaj podjęliśmy zdecydowane działania przeciwko firmom, które zmówiły się, aby zapobiec konkurencji w zakresie recyklingu. Ci producenci samochodów koordynowali swoje działania przez ponad 15 lat, aby uniknąć płacenia za usługi recyklingu, zgadzając się nie konkurować ze sobą w zakresie reklamowania zakresu, w jakim ich samochody mogą być poddawane recyklingowi, oraz zgadzając się zachować milczenie na temat materiałów pochodzących z recyklingu używanych w ich nowych samochodach. Nie będziemy tolerować żadnych karteli, w tym tych, które tłumią świadomość klientów i popyt na bardziej przyjazne dla środowiska produkty. Wysokiej jakości recykling w kluczowych sektorach, takich jak motoryzacja, będzie miał kluczowe znaczenie dla realizacji naszych celów gospodarki o obiegu zamkniętym, nie tylko w celu ograniczenia odpadów i emisji, ale także w celu zmniejszenia zależności, obniżenia kosztów produkcji i stworzenia bardziej zrównoważonego i konkurencyjnego modelu przemysłowego w Europie. Teresa Ribera, wiceprezes wykonawczy ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji
