W dniu 13 lipca 2023 r. w następstwie przeglądu Komisja Europejska zaproponowała nowe rozporządzenie w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji. Zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i planem działania dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji opiera się na dwóch istniejących dyrektywach i zastępuje je: Dyrektywa 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz dyrektywa 2005/64/WE w sprawie homologacji typu pojazdów silnikowych w odniesieniu do ich możliwości ponownego użycia, możliwości recyklingu i odzysku.
Proponowane nowe przepisy obejmują wszystkie aspekty pojazdu, począwszy od jego zaprojektowania i wprowadzenia do obrotu aż do ostatecznego przetworzenia po wycofaniu z eksploatacji:
– ulepszenie konstrukcji pojazdów w celu ułatwienia usuwania materiałów, części i komponentów do ponownego użycia i recyklingu,
– założenie, aby co najmniej 25 % tworzyw sztucznych używanych do budowy pojazdu pochodziło z recyklingu (w tym 25 % z pojazdów wycofanych z eksploatacji),
– odzyskiwanie większej ilości surowców lepszej jakości m. in. tworzyw sztucznych, stali i aluminium,
– zobowiązanie producentów do ponoszenia odpowiedzialności finansowej za pojazdy, gdy stają się odpadami; w celu zapewnienia odpowiedniego finansowania procesu przetwarzania pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz zachęcenia podmiotów zajmujących się recyklingiem do poprawy jakości procesów,
– zwiększenie nacisku na zmniejszenie ilości pojazdów wychodzących poza system poprzez większą liczbę kontroli, interoperacyjność krajowych systemów rejestracji pojazdów, lepsze rozróżnienie pojazdów używanych od pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz zakaz wywozu pojazdów używanych, które nie nadają się do ruchu drogowego,
– objęcie większą liczbą pojazdów i stopniowe rozszerzanie przepisów UE o nowe kategorie, takie jak motocykle, samochody ciężarowe i autobusy, co zapewni odpowiednią utylizację.
Warto podkreślić, że duża część postulatów wynika z prac prowadzonych przez Stowarzyszenie EKO-AUTO podczas konsultacji i spotkań z instytucjami odpowiedzialnymi za tworzenie podstaw pod nowe przepisy UE. Zakładamy, że planowane kierunki zmian przepisów poprawią złą sytuację rynku pojazdów wycofanych z eksploatacji w Polsce, jak i w Unii Europejskiej.
